İş Hukuku

İş Hukuku, işçi ve işveren arasındaki ilişkiyi düzenleyen, çalışma hayatını yasal çerçeveye oturtan özel hukuk dalıdır. Hem bireysel hem de toplu iş ilişkilerini konu alır. Çalışma süresi, ücret, yıllık izin, fazla mesai, iş güvencesi, işten çıkarma usulleri gibi pek çok alan bu hukuk dalının kapsamındadır. 4857 sayılı İş Kanunu, iş hukukunun temelini oluştururken; bazı durumlarda Borçlar Kanunu ve Sendikalar Kanunu gibi farklı kanunlar da devreye girer.
Gelişen iş dünyası ve artan iş ilişkileri beraberinde hak ihlallerini ve uyuşmazlıkları da getirmektedir. Özellikle işçilerin iş güvencesi ve kıdem tazminatı gibi temel haklarının ihlali, dava konusu olmaktadır. Bu süreçte doğru yönlendirme yapılması, hem işçi hem işveren açısından zaman ve maliyet kaybının önlenmesini sağlar. Damar Hukuk, İstanbul, Çanakkale ve Düsseldorf ofisleriyle hem Türkiye’de hem yurtdışında iş hukuku alanında etkin danışmanlık sunmaktadır.
İş Sözleşmesi ve Türleri
İş sözleşmesi, işçi ile işveren arasında kurulan ve tarafların hak ile yükümlülüklerini belirleyen hukuki metindir. Sözlü ya da yazılı yapılabilir ancak özellikle uzun süreli veya özel şartlar içeren iş ilişkilerinde yazılı sözleşme zorunludur. Belirli süreli, belirsiz süreli, tam zamanlı, kısmi zamanlı ve deneme süreli iş sözleşmeleri farklı düzenlemelere tabidir.
Yanlış veya eksik hazırlanmış bir iş sözleşmesi, ileride doğabilecek anlaşmazlıklarda işverenin ciddi yükümlülükler altına girmesine yol açabilir. Aynı şekilde işçinin bazı haklardan yoksun kalmasına da neden olabilir. Damar Hukuk, iş sözleşmesi hazırlanmasında işin doğasına uygun, kanuna tam uyumlu metinler oluşturur. Böylece taraflar arasında güvenli ve şeffaf bir iş ilişkisi sağlanır.
İşe İade Davası
İş güvencesi, belirli kriterleri taşıyan işçilerin keyfi şekilde işten çıkarılmasını engelleyen bir koruma mekanizmasıdır. Haksız yere işten çıkarılan işçi, işe iade davası açarak işe geri dönme hakkını talep edebilir. Bu dava, işçinin işten çıkarıldığı tarihten itibaren 1 ay içinde açılmalıdır. Mahkeme, feshin geçerli bir sebebe dayanmadığını tespit ederse, işverene işe başlatma veya tazminat ödeme yükümlülüğü getirilir.
İşe iade süreci, yalnızca işçinin haklarını korumakla kalmaz, işverenin de belge ve gerekçeye dayalı işlem yapmasını zorunlu kılar. Damar Hukuk, bu tür davalarda hem işçiyi hem de işvereni temsil ederek hukuka uygun, delil odaklı savunma stratejileri geliştirir. Böylece sürecin hızlı, adil ve etkili şekilde sonuçlanmasını sağlar.
Kıdem ve İhbar Tazminatı
Kıdem tazminatı, işçinin aynı işverene bağlı olarak en az 1 yıl çalıştıktan sonra hak ettiği, iş akdi belirli şartlarla sonlandığında ödenen tazminattır. Ölüm, emeklilik, işverenin haklı neden olmaksızın işten çıkarması gibi durumlarda ödenir. Tazminat, işçinin son brüt ücreti üzerinden hesaplanır. İhbar tazminatı ise, iş sözleşmesinin haber verilmeden feshedilmesi halinde karşı tarafa ödenen tazminat türüdür.
Bu tazminatlar hem işçi hem de işveren açısından büyük mali sonuçlar doğurabilir. Yanlış hesaplama, zamanında ödeme yapılmaması veya eksik ödeme gibi durumlar dava konusu olabilir. Damar Hukuk, tazminat hesaplamalarını bilimsel yöntemlerle yaparak, tarafların en doğru sonuca ulaşmasını sağlar ve davalarda hak kaybı yaşanmasını engeller.
Fazla Mesai ve Yıllık İzin Alacakları
Fazla çalışma, haftalık 45 saati aşan sürelerde yapılan çalışmaları kapsar ve yüzde 50 zamlı ücretle ödenmelidir. İşverenin bu ödemeyi yapmaması durumunda işçi geriye dönük fazla mesai alacağı için dava açabilir. İşçinin bu iddiasını kanıtlaması gerekir; tanık beyanları, bordro kayıtları, dijital giriş-çıkış verileri gibi deliller bu süreçte etkili olur.
Yıllık izin ise çalışanların dinlenme hakkıdır. Her çalışan, işe başladığı tarihten itibaren bir yıl çalıştıktan sonra yıllık ücretli izin hakkı kazanır. Bu hak çalışanın feragat edemeyeceği bir haktır ve kullanılmadığı takdirde birikir. İş akdi sonlandığında kullanılmayan izinlerin bedeli nakdi olarak ödenmek zorundadır. Damar Hukuk, bu tür alacak davalarında detaylı veri analizleri ve güçlü tanık stratejileri ile etkili sonuçlar alır.
Mobbing ve Psikolojik Taciz
Mobbing, iş yerinde çalışanlara sistematik şekilde uygulanan yıldırma, dışlama ve baskı uygulamalarıdır. Mobbing mağdurları, psikolojik olarak büyük zarar görmekte ve çoğu zaman işten ayrılmak zorunda kalmaktadır. Türk hukukunda mobbing doğrudan düzenlenmemiş olsa da, kişilik haklarının ihlali, işçinin onurunun zedelenmesi ve çalışma hakkının kısıtlanması çerçevesinde değerlendirilir.
Mobbing davalarında ispat yükü zordur ve somut delil sunulması gerekir. Tanık, mesaj, mail yazışmaları, kamera kayıtları gibi belgeler bu süreçte kritik rol oynar. Damar Hukuk, mobbing mağduru olan işçilere hem hukuki hem psikolojik destek sunmakta, dava süreçlerinde stratejik adımlar atarak hak arayışını profesyonel şekilde yürütmektedir.
İş Kazası ve Meslek Hastalığı
İş kazası, işçinin iş yerinde ya da işin yürütümü sırasında maruz kaldığı ani ve dış etkilerle meydana gelen olaylardır. Meslek hastalığı ise uzun süreli maruziyet sonucu gelişen hastalıklardır. Bu durumlarda işveren, gerekli önlemleri almamışsa hukuken tazminat yükümlülüğü altına girer. Aynı zamanda SGK nezdinde de süreç başlatılabilir.
İş kazası ve meslek hastalığı davaları hem ceza hem hukuk hem de sigorta boyutuna sahiptir. Bu nedenle multidisipliner yaklaşım gerektirir. Damar Hukuk, hem SGK işlemleri hem ceza soruşturmaları hem de maddi/manevi tazminat davalarında müvekkillerinin tüm haklarını eş zamanlı korur.
Yurt Dışında Çalışanların İş Hukuku Hakları
Yurt dışında çalışan Türk vatandaşları da İş Hukuku kapsamında pek çok hakka sahiptir. Almanya, Hollanda gibi ülkelerde çalışanlar için iş sözleşmeleri, sosyal güvenlik hakları, kıdem tazminatına benzer uygulamalar ve haksız fesih tazminatları söz konusudur. Bu hakların korunması, hem çalışılan ülkenin mevzuatına hem de Türkiye’deki uluslararası anlaşmalara göre şekillenir.
Damar Hukuk, özellikle Almanya’da çalışan Türk işçilerin mağduriyet yaşamaması için çift taraflı hukuk bilgisiyle hizmet verir. Yurtdışındaki işçilere yönelik hak ihlallerinde hem Türkiye hem Avrupa hukuk sistemine göre danışmanlık sağlar ve yurtdışı iş davalarını etkin şekilde takip eder.
İşveren Danışmanlığı
Sadece işçilerin değil, işverenlerin de iş hukuku kapsamında korunmaya ihtiyacı vardır. Özellikle sürekli değişen iş hukuku mevzuatına uyum sağlamak, işverenin en büyük yükümlülüğüdür. Yanlış yapılan işten çıkarmalar, eksik düzenlenen sözleşmeler veya usulsüz disiplin cezaları işvereni yüksek tazminat sorumluluklarıyla karşı karşıya bırakabilir.
Damar Hukuk, işverenlere özel danışmanlık hizmetiyle, iş hukuku alanında önleyici hukuki çözümler sunar. Sözleşme hazırlığı, ihtar prosedürleri, personel uyuşmazlıkları ve dava öncesi uzlaşma süreçlerinde kapsamlı destek sağlar. Böylece hem işverenin hakları korunur hem de iş barışı güvence altına alınır.
Yurtdışında Çalışan Türk Vatandaşlarının İşçi Hakları
Yurtdışında, özellikle Almanya, Hollanda, Fransa ve Belçika gibi ülkelerde çalışan Türk vatandaşları, bulundukları ülkenin iş hukukuna tabi olarak çalışsalar da, aynı zamanda Türkiye Cumhuriyeti vatandaşlığı kapsamında bazı yasal korumalara da sahiptirler. Bu çalışanlar, haksız fesih, tazminat alacakları, mobbing, fazla mesai, iş kazası gibi durumlarda hem bulundukları ülke hem de Türkiye’deki mevzuata göre hak arayabilirler.
Damar Hukuk, Düsseldorf’taki temsilciliği aracılığıyla Avrupa’daki müvekkillerine hem yerel hukuk sisteminde hem de Türkiye’de hak arama yollarında profesyonel danışmanlık sunmaktadır. Gerek iş sözleşmelerinin incelenmesi gerekse yurtdışında açılacak iş davalarının takibi için çift sistemli uzmanlık sunar ve müvekkillerinin haklarını her iki ülkede de güvence altına alır.
Türkiye’de Çalışan Yabancı Uyrukluların İş Hukuku Hakları
Türkiye’de çalışan yabancı uyruklu işçiler, Türkiye Cumhuriyeti iş mevzuatına tabidir ve tüm işçiler gibi eşit haklara sahiptirler. Bu kişiler, işveren tarafından işe alınırken çalışma izni ile birlikte işe başlatılır ve çalışmaları süresince ücret, sigorta, izin, iş güvencesi, tazminat gibi tüm işçi haklarından faydalanırlar. Ancak bu haklara ulaşmada çoğu zaman dil bariyeri ve hukuki bilgi eksikliği ciddi engeller oluşturur.
Damar Hukuk, Türkiye’de çalışan yabancı işçilere çok dilli destek, belge takibi, sözleşme yorumu ve dava süreçlerinde temsil hizmetleri sunarak onların haklarını korumaktadır. Aynı zamanda işverenler için de yabancı işçilerin işe alımı, sözleşmelerinin hazırlanması ve çalışma izni süreçlerinde kapsamlı danışmanlık verir. Böylece iş ilişkisinin her iki tarafı da yasal güvenceye alınır.