Türkiye’de Kazanılan İşçilik Hakları Almanya’ya Taşınmakla Kaybolmaz

Yıllarca Türkiye’de çalıştınız, emek verdiniz. Sonra Almanya’ya taşındınız. Ancak Türkiye’de kazanılan işçilik hakları, ülkeden ayrılmakla sona ermez. İşten ayrıldığınız tarih itibarıyla kazandığınız tazminat, fazla mesai, yıllık izin ve maaş alacakları gibi haklarınızı zamanında talep etmezseniz, bunları tamamen kaybedebilirsiniz. Bu makalede, yurtdışında yaşarken Türkiye’deki işçilik alacaklarını nasıl koruyabileceğinizi anlatacağız.

Çoğu işçi, yurtdışına yerleştikten sonra tazminat hakkını ya unutuyor ya da erişilemez sanıyor. Oysa Türkiye’de geçerli bir iş sözleşmesine dayanan her hak, belli kurallar içinde hâlâ talep edilebilir. Süreçleri bilmek ve zamanında harekete geçmek ise çok önemlidir.

Kimler Bu Haklardan Yararlanabilir?

Türkiye’de sigortalı olarak çalışan, iş sözleşmesine dayalı bir işte belirli bir süre çalışmış ve işten ayrılmış herkes Türkiye’de kazanılan işçilik hakları kapsamında tazminat talebinde bulunabilir. İster Almanya’da olun, ister başka bir ülkede; önemli olan çalıştığınız dönemin belgelerle ispat edilebilir olmasıdır.

Özellikle kıdem ve ihbar tazminatları ile yıllık izin ücretleri ve fazla mesai alacakları, işçinin kendi ülkesinden ayrılmış olması nedeniyle ortadan kalkmaz. Yeter ki belgeler tam ve zaman aşımı geçmemiş olsun.

Zaman Aşımı Ne Zaman Başlar, Ne Zaman Biter?

Türkiye’de kazanılan işçilik hakları için en büyük risklerden biri zaman aşımıdır. 2018 yılından sonra yapılan değişiklikle birlikte, kıdem tazminatı, ihbar tazminatı ve benzeri tüm işçilik alacaklarında zaman aşımı süresi 5 yıldır. Bu süre, iş sözleşmesinin sona erdiği tarihten itibaren işlemeye başlar.

Bu nedenle Almanya’ya taşınmış olsanız bile, örneğin 2020’de işten ayrıldıysanız, 2025 yılına kadar tazminat alacağınız için dava açabilir veya arabuluculuğa başvurabilirsiniz. Süre geçtiğinde hakkınız tamamen düşer.

Belgeler Neden Bu Kadar Önemlidir?

İşçilik alacakları için açılan davalarda veya arabuluculuk görüşmelerinde elinizdeki belgeler en önemli kanıttır. İş sözleşmesi, maaş bordroları, çıkış bildirgesi, SGK hizmet dökümü gibi belgeler olmadan ispat zordur. Tanık beyanları destekleyici olabilir ancak tek başına yeterli görülmeyebilir.

Almanya’da yaşıyor olmanız bu belgeleri temin etmenize engel değildir. e-Devlet üzerinden hizmet dökümü alabilir, işverenin size verdiği tüm evrakları saklayabilirsiniz. Eksik belgeler olduğunda bir avukat yardımıyla SGK veya eski işvereninizle iletişime geçilebilir.

Yurtdışından Nasıl Başvuru Yapılır?

Almanya’dan Türkiye’deki haklarınızı aramanız için şahsen gelmeniz gerekmez. Konsolosluk aracılığıyla Türkiye’deki bir avukata noter onaylı vekalet verebilirsiniz. Bu vekalet ile avukatınız arabuluculuğa başvurabilir, dava açabilir veya icra takibi başlatabilir.

2018 sonrası zorunlu hale gelen arabuluculuk süreci, ilk adımdır. Arabuluculukta anlaşma sağlanamazsa dava açılır. Tüm bu işlemler vekil avukat aracılığıyla yürütülebilir. Hızlı ve etkili sonuç almak için belgeler eksiksiz hazırlanmalıdır.

Örnek Senaryo: Türkiye’den Ayrılan Bir İşçinin Hikayesi

Ayşe Hanım, 15 yıl bir şirkette çalıştıktan sonra Almanya’ya taşınmış ve işten kıdem tazminatını almadan ayrılmıştır. 3 yıl sonra hakkını hatırlayıp Türkiye’de bir avukata vekalet vererek arabuluculuğa başvurmuştur. Belgeleri tam olduğu için işverenle anlaşma sağlanmış ve alacaklarını tahsil etmiştir.

Bu tür örnekler gösteriyor ki, Türkiye’de kazanılan işçilik hakları gerekli adımlar atıldığında yurtdışında da güvenle savunulabilir. Yeter ki süre aşımı yaşanmasın ve süreç profesyonel destekle yönetilsin.

Süreçte Avukat Desteği Neden Gerekli?

İşçilik alacaklarına ilişkin süreçler hem teknik hem de süreli işlemler içerdiği için hukuki bilgi gerektirir. Arabuluculuk görüşmeleri, dava dilekçeleri, ispat yükü ve itiraz süreleri gibi birçok aşama dikkatli yürütülmelidir. Yurtdışındaki kişiler için tüm sürecin bir avukat eliyle yürütülmesi zaman kazandırır ve hata ihtimalini azaltır.

Ayrıca avukat, icra süreci dahil olmak üzere alacağın tahsil edilmesinde de etkili rol oynar. Almanya’dan Türkiye’ye dönmeden hakkınızı güvence altına almak istiyorsanız, yetkili bir hukukçu ile çalışmanız önerilir.

Sıkça Sorulan Sorular (SSS)

Türkiye’de işten ayrıldım, Almanya’dayım. Tazminatımı alabilir miyim?

Evet. Zaman aşımı süresi dolmadıysa, vekalet verdiğiniz avukat aracılığıyla haklarınızı alabilirsiniz.

Ne tür belgeler hazırlamam gerekiyor?

İş sözleşmesi, SGK hizmet dökümü, maaş bordroları, işten ayrılış bildirgesi başlıca belgelerdir.

Tazminat almak için Türkiye’ye gelmem şart mı?

Hayır. Konsolosluk üzerinden vereceğiniz vekalet ile tüm işlemler Türkiye’deki avukatınız tarafından yürütülebilir.

Belgelerim eksikse ne olur?

Eksik belgelerle süreç zorlaşır ancak SGK kayıtları ve tanık beyanlarıyla ispat mümkün olabilir.

İşveren ödeme yapmazsa ne olur?

Mahkeme kararı sonrası icra takibi başlatılarak işverenin mal varlığına haciz uygulanabilir.